Konserwanty – co warto o nich wiedzieć?

Konserwanty pełnią niezwykle ważną rolę w przemyśle – dzięki nim pokarmy i kosmetyki dłużej zachowują świeżość. Ich wynalezienie, a co za tym idzie ułatwienie przedłużania terminu zdatności do spożycia oraz użycia pewnych produktów, uznaje się zatem za bardzo ważne wydarzenie. Niestety, konserwanty od lat 90' ubiegłego wieku uznawane są również za niezdrowe. Ile w tym prawdy i co należy wiedzieć o parabenach – jednej z najistotniejszych grup konserwantów?

Czym są parabeny?

Parabeny są grupą konserwantów, która z racji na ciągłe kontrowersje co do bezpieczeństwa dla zdrowia człowieka, jest dokładnie badana. Niestety, werdykt nie został jeszcze w pełni uformowany – liczne badania potwierdzają, że pewne parabeny są nieszkodliwe, jednak inne mogą naprawdę negatywnie wpływać na organizm. Niezwykle istotne jest prowadzenie dalszych badań – i robi to cały czas Komisja Europejska. Inna sprawa, że bardzo ciężko uniknąć ich używania, ponieważ z racji na swoje właściwości, parabeny dodawane są niemal do wszystkiego.

Jeśli chodzi o kosmetyki, konserwanty mają na celu ich ochronę przed zepsuciem się – zupełnie tak, jak to ma miejsce w przypadku pożywienia. Składnikami kosmetyków najczęściej są takie substancje, które mogłyby się popsuć łatwo – wszak w kremach, olejkach czy balsamach znajdziemy różnego rodzaju wyciągi ziołowe, ekstrakty z owoców czy różnych roślin i tak dalej. Ogólnie rzecz biorąc uważa się, że to co ma raczej mokrą konsystencję psuje się o wiele łatwiej – i właśnie dlatego do wszystkich tych produktów należy dodać jakiś konserwant. W przeciwnym wypadku tusz, perfumy, czy maść mogłyby być przechowywane jedynie przez kilka dni – a przecież muszą wystarczyć na miesiąc, czy pół roku. Inaczej każdy z nas byłby zmuszony wciąż udawać się do sklepów po nowe, sprzedawane w małych dawkach. Zauważmy, że kosmetyki i tak nie są zwykle pakowane w jakieś szczególnie wielkie opakowania!

Czy parabeny są szkodliwe?

Początkowo wynalezienie konserwantów do żywności i kosmetyków zostało uznane za wielki sukces. Zaczęto je dodawać do produktów już w latach 40' ubiegłego wieku. Jednakże od lat 90' trwają spory dotyczące bezpieczeństwa ich stosowania – wiadomo na pewno, że nie pozostają bez wpływu na zdrowie. Niepokojące dane na temat ich roli między innymi w powstawaniu nowotworów sprawiły jednak, że parabeny są bardzo dokładnie badane. Wiadomo już, że nie wszystkie są dla ludzi niezdrowe – na przykład metyloparaben oraz etyloparaben uznawane są za nieszkodliwe. Propyloparaben i butyloparaben są jednak szkodliwe, gdy używa się ich w podobnym stężeniu, jak obecnie. Konieczne jest zatem zmniejszenie stosowanej dawki.

W roku 2004, w czasie badań toksykologicznych pacjentek zmagających się z rakiem piersi, odkryto w ich organizmach czyste parabeny, które najprawdopodobniej trafiły tam przez skórę. Od tego czasu wielkie koncerny kosmetyczne robią wszystko, ażeby nie niepokoić swoich klientów – i większość produktów jest wolna od parabenów, co zresztą głosi napisy "paraben free", "nie zawiera parabenów" i tak dalej. Ponieważ jednak wszystkie kosmetyki muszą być w jakiś sposób zabezpieczane, w takich kosmetykach również znajdują się substancje konserwujące – tylko po prostu inne.

Parabeny – jak się przed nimi ustrzec?

Najlepszy sposób, by nie mieć kontaktu z parabenami, to samodzielna produkcja kosmetyków. Natura dała nam przecież mnóstwo zdrowych ziół, warzyw i owoców, które można w tym celu wykorzystać. Rzecz jasna, trzeba się będzie jednak liczyć z tym, że podobne kosmetyki mogą się szybko zepsuć, więc będziemy musieli produkować je bardzo często, przechowywać w lodówce i szybko zużyć. Nie będą miały również w składzie jakichś egzotycznych roślin, czy olejków, ponieważ ich wielodniowy transport stwarza konieczność zastosowania substancji konserwującej – inaczej by się zepsuły. Jeśli nie chcemy w ogóle mieć styczności z konserwantami, trzeba będzie opierać się na tym, co polska łąka, las, czy rolnictwo mają do zaoferowania.

Można również kupować kosmetyki przeznaczone dla alergików, a zatem dobre dla cery wrażliwej. Dermokosmetyki zazwyczaj są wolne od parabenów. Świetny pomysł to również zakup ekokosmetyków i kosmetyków naturalnych z grupy bio. Jednakże konserwanty mają i swoje dobre strony – jakie? Ich dodawanie sprawia, że produkty narażone na szybkie gnicie dłużej pozostają świeże. Chronimy się więc przed przedostaniem do organizmu między innymi groźnych bakterii i grzybów, które w normalnych warunkach pojawiłyby się bardzo szybko, a które dzięki konserwantom nie pojawiają się w ogóle – aż minie okres zdatności do użycia. Jak to zatem zwykle bywa, także i parabeny mają zarówno wady, jak też zalety.

Poradnik o makijażu mineralnym >>